एक वर्षपछि ज्याक मा चीन फर्किए

अलिबाबाका संस्थापक ज्याक मा चीन फर्किएका छन् । साउथ चाइना मर्निङ पोस्टले एक वर्षभन्दा बढी समय विदेशमा बसेर मा आफ्नो देश फर्किएको एक चिनियाँ मिडियामा उल्लेख गरेको छ । मा चीनका सबैभन्दा लोकप्रिय उद्यमी हुन्। उनले २०२१ को अन्त्यमा चीन छोडे र त्यसपछि जापान, अष्ट्रेलिया र थाइल्याण्ड जस्ता देशबाट उनको तस्बिर बाहिर आए।

रिपोर्टका अनुसार, मा आफ्नो गृहनगर हांगझाउको युनगुओ स्कूलमा आइपुगे, जहाँ अलिबाबाको मुख्यालय पनि छ। यो विद्यालय अलिबाबाको आर्थिक सहयोगमा चल्छ । यसमा अधिकांश बालबालिका अलिबाबाका कर्मचारीका छन् । सोमबार खातामा पोष्ट गरिएको एउटा लेखले रिपोर्ट गरेको छ माले आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सले स्कूलमा शिक्षामा खडा हुने चुनौतीहरूको बारेमा कुरा गरे।

साउथ चाइना मर्निङ पोस्टका अनुसार मा केही समय हङकङमा पनि बसे जहाँ उनले आफ्ना साथीहरूसँग भेटे। उनी अन्तर्राष्ट्रिय कला मेलामा पनि गए । नयाँ कृषि प्रविधिको बारेमा जान्न माले विभिन्न देशको भ्रमण गरेको अखबारले पनि रिपोर्ट गरेको छ, तर हालका वर्षहरूमा उनी किन सर्वसाधारणको नजरबाट टाढा रहनु भएको थियो भनेर कागजले बताएको छैन।

गत वर्ष नोभेम्बरमा फाइनान्सियल टाइम्स पत्रिकाले ज्याक मा टोकियोमा ६ महिना बसेको समाचार प्रकाशित गरेको थियो । त्यसपछि उनको मेलबर्नमा परिवारसँग समय बिताएको खबर आएको थियो । मा स्पेन र नेदरल्याण्ड जस्ता देशहरूमा पनि देखियो। उनको तस्बिर नेदरल्याण्ड्सबाट सार्वजनिक भएको हो ।

प्राविधिक क्षेत्रमा क्र्याकडाउन पछि मा फर्किएपछि, चिनियाँ सरकारले व्यापार जगतमा विश्वास पुनर्स्थापित गर्ने प्रयास गरिरहेको छ। अर्बपति ज्याक मा चीनमा एक उच्च प्रोफाइल व्यक्ति हो। उनले मिडियालाई स्वतन्त्र अन्तर्वार्ता दिइरहेका छन् र कम्पनीका कार्यक्रमहरूमा चम्किलो लुगा लगाएर स्टेजमा रक संगीत प्रस्तुत गर्दै आएका छन्।

अलिबाबाका संस्थापक ज्याक मा सेप्टेम्बर २०, २०१९ मा चीनको झेजियाङ प्रान्तको हांग्जाउमा चित्रित छन्। हङझाउ ओलम्पिक सेन्टर स्टेडियममा अलिबाबाको २० औं वार्षिकोत्सव समारोहमा उनले स्टेजमा प्रस्तुति दिएका थिए। अलिबाबाका संस्थापक ज्याक मा सेप्टेम्बर १०, २०१९ मा चीनको झेजियाङ प्रान्तको हांग्जाउमा चित्रित छन्। हङझाउ ओलम्पिक सेन्टर स्टेडियममा अलिबाबाको २० औं वार्षिकोत्सव समारोहमा उनले स्टेजमा प्रस्तुति दिएका थिए।

चिनियाँ सरकारको नीतिको आलोचना गरेपछि ज्याक मा जिनपिङको निशानामा परेका थिए । चीन सरकारले उनको हत्या गर्न सक्ने आशंका थियो । माको कम्पनी ‘एन्ट ग्रुप’को विश्वकै ठूलो आईपीओ पनि रोकिएको छ र अर्बौं डलर जरिवाना गरिएको छ । यो घटनापछि आमा बेपत्ता भइन् । उनी सार्वजनिक रुपमा देखा परेका छैनन् ।

उनले अन्तिम ट्विट नोभेम्बर २०२० मा गरेका थिए र उनको एउटा भिडियो २०२१ मा देखिएको थियो। भिडियोमा ज्याकले महामारी सकिएपछि हामी फेरि भेट्छौँ भनी भन्दै देखिएका छन् ।

२४ अक्टोबर २०२० मा भएको बैठकमा ज्याक मा निशाना बनेका थिए। उक्त बैठकमा चिनियाँ राजनीति र अर्थतन्त्रका ठूला अधिकारीहरू उपस्थित थिए। जसमा ज्याक माले चिनियाँ बैंकको आलोचना गरेका थिए । उनले भनेका थिए, ुचिनियाँ बैंकहरूले कोषका लागि केही धितो माग गर्छन्। जसका कारण नयाँ प्रविधिले रकम पाउँदैन र नयाँ प्रयोग रोकिन्छन् ।

उनले चिनियाँ नियमलाई पनि बाटोमा अवरोध भएको बताए । वाल स्ट्रिट जर्नलका अनुसार चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङले ज्याक माको शब्दको बारेमा थाहा पाएपछि उनी निकै रिसाए । उनले ज्याक मालाई घटनास्थलबाट गायब हुन आदेश दिए। यहीँबाट चीनको जिनपिङ सरकारका सबै अधिकारीहरू चालीस चोरजस्तै अलिबाबाका संस्थापकको पछि लागे ।

पहिलो चीनले ज्याक माको एन्ट ग्रुपको ३७ अर्ब डलर अर्थात् करिब २।७ लाख करोड रुपैयाँको आईपीओ अक्टोबर २०२० मा रोकेको थियो। त्यसको केही दिनपछि मात्रै चीनले ‘विश्वासविरोधी नियम’ बनायो। यसअन्तर्गत अलिबाबाविरुद्ध अनुसन्धान सुरु भएको थियो । जसका कारण अलिबाबाको मार्केट क्याप १० लाख करोडभन्दा बढीले घटेको थियो ।

ज्याक मालाई पाठ सिकाउन चीन यस्तो हदसम्म गयो कि उसको केन्द्रीय बैंकले एन्ट ग्रुपका अधिकारीहरूलाई क्रेडिट, बीमा र मुद्रा व्यवस्थापनसँग सम्बन्धित त्रुटिहरू हटाउन नयाँ नियमहरू अन्तर्गत आफ्नो सम्पूर्ण व्यवसाय दर्ता गर्न भन्यो। कतै कसुर भएमा सोको प्रत्यक्ष जिम्मेवारी कम्पनीका पदाधिकारीहरुको पनि तय गरिएको थियो ।

क्वार्ट्जका अनुसार, विश्वको सबैभन्दा मूल्यवान कम्पनीहरू मध्ये एकलाई पुनर्संरचना गर्ने प्रयास गर्दा यसलाई ऋणमा छोड्न सक्छ। यद्यपि कमिला समूहका अधिकारीहरूले यसलाई अस्वीकार गर्न सकेनन्।