शेयर लगानीकर्ताको बुझाए अर्थमन्त्रीलाई ध्यानाकर्षणपत्र | शेयर बजार घटाउन र बिगार्न दिँँदैनौ ː अर्थमन्त्री शर्मा
काठमाडौं । अर्थमन्त्री जनार्दन शर्मा (प्रभाकर) लाई भेटेर शेयर लगानीकर्ताहरुले बजार सुधारका लागि भन्दै ध्यानाकर्षण पत्र बुझाएका छन् । नेपाल इन्भेष्टर्स फोरमका अध्यक्ष छोटेला रौनियारको नेतृत्वमा गएको लगानीकर्ताको टोलिले अर्थमन्त्रीलाई ६ बुँदे ध्यानाकर्षण पत्र बुझाएको हो ।
लगानीकर्ताहरुले ७५३ वटै स्थानीय तहमा सहज तरिकारले शेयर कारोबार गर्न सकिने व्यवस्था मिलाउनु पर्ने, ब्रोकर कमिशन घटाउनुपर्ने, चालु आर्थिक वर्षदेखि लागू भएको नयाँ पुँजीगत लाभकर घटाउनु पर्ने लगायतका माग लगानीकर्ताहरुले राखेका छन् ।
ध्यानाकर्षणपत्र बुझ्दै अर्थमन्त्री शर्माले शेयर बजारलाई नकारात्मक असर पर्न नदिने गरी नीति निर्देशनका लागि निर्देशन दिने बताएको सेयर लगानीकर्ता संघका उपाध्यक्ष तारा फुल्लेलले जानकारी दिए ।
साथै अर्थमन्त्री शर्माले शेयर बजार बिगार्न र घटाउन नदिने प्रतिवद्दता जाहेर गरेका छन् । शेयर लगानीकर्ताहरुसँगको भेटमा अर्थमन्त्रीले उक्त प्रतिबद्ता जनाएका हुन् ।
‘ढुक्क हुनुहोस शेयर बजार घटाउन र बिगार्न दिँदैनौं,’ अर्थमन्त्रीसँगको भेटपछि नेपाल इन्भेष्टर्स फोरमका अध्यक्ष छोटेलाल रौनियारले अर्थमन्त्रीको भनाइलाई उदृत गदैं भने, ‘केन्द्रीय बैंकले मार्जिन ल्यान्डिङमा कडाइ गर्न खोजेको थियो, तर त्यसमा कडाइ गर्न दिएनौं ।’
प्रतिव्यक्ति १२ करोड भन्दा बढी ऋण दिन नपाउने व्यवस्थाले बजारलाई खासै फरक नपार्ने भएकाले यस्तो व्यवस्था गरेको हुनुपर्छ । मौद्रिक नीतिमा गरिएको व्यवस्थाले बजारलाई असर पार्ने काम गरे सच्चाउने प्रतिबद्धता पनि अर्थमन्त्रीले दिएको रौनियारले बताए ।
गत शुक्रबार नेपाल राष्ट्र बैंकले मौद्रिक नीति ल्याएको थियो । त्यसपछिको पहिलो शेयर कारोबार भएको दिन आज घटेको छ ।
यस्तो छ ध्यानाकर्षण पत्र
(१) प्राथमिक बजार देशव्यापी भए जस्तै दोस्रो बजारका सेवालाई पनि देशव्यापी बनाउन पुँजिबजारको वृहत्तर विकासको लागी ७७ वटै जिल्लाका ७५३ स्थानीय निकाय सम्म सर्व साधारणले सहज रूपमा शेयर खरिद बिक्री गर्न पाउने संवैधानिक हक अधिकारलाई सुनिश्चितता गर्नका लागी आश्वा प्रणालिको ढाँचामा बाणिज्य बैंक वा बैंकका सहायक कम्पनीहरूका साथै निश्चित मापदण्ड पुरा गरेका प्राकृतिक व्यक्ति वा संस्थाहरू मार्फत समेत सेवा प्रवाह गराउन पहल गरिनुपर्ने ।
(२) लगानीकर्ताहरूको बढ्दो शेयर खरिद– बिक्री लागतलाई न्युनिकरण गर्न अत्यन्त आवश्यक भएकोले हाल दोहोरो ब्रोकर कमिशन तिर्दै आएकोमा एकतर्फी रूपमा मात्र ०.१५% (प्रतिशत) भन्दा नबढ्ने गरि विधमान कमिशन दर तत्काल पुनरावलोकन गरिनु पर्ने ।
(३) पुँजिबजार संग सम्बन्धित हाल कार्यान्वयनमा भई आएका मार्जिन कर्जा लगायतका बुँदाहरूलाई निरन्तरता दिंदै हाल पुँजिगत लाभकरलाई वृद्धि गरी ७.५% (प्रतिशत) गरिएकोमा उक्त व्यवस्थाले लगानीकर्ताहरू निरुत्साहित भै दैनिक कारोवारमा गिरावट आए संगै सरकारले पाउने राजस्वमा समेत ह्रास आएको हुँदा आर्थिक वर्ष २०७७÷०७८ सम्म कायम पुँजिगत लाभकरलाई नै निरन्तरता दिई दीर्घकालीन लगानीकर्ताहरूलाई पुँजिगत लाभकर २.५% (प्रतिशत) कायम गरी लगानीको वातावरणलाई प्रोत्साहन गरियोस ।
(४) गैर आवासिय नेपालीहरू तथा विदेशमा रोजगारीमा गएका नेपालीहरूले शेयर कारोवार गर्न पाउने विश्वव्यापी प्रचलन अनुरूप सीप, प्रविधि र पूँजीको भरपुर सदुपयोग गरि विदेसिएका र गैर आवासीय नेपालीहरू तथा करिव ६० लाख युवाहरूलाई स्वदेशमा नै रोजगारिको श्रृजना गरी औद्योगिकिकरण र यान्त्रिकिकरण मार्फत सवल राष्ट्र निर्माणमा सरिक बनाई स्थायी अर्थोपार्जन एवं वेरोजगारी समस्याको समाधान गर्ने उद्देश्य पुर्ति गर्नका लागि २०६५ साल देखि धितोपत्र वोर्ड समेतको कार्य सुचिमा रहेको विषय गैर आवासीय नेपाली लगायत विदेशिएका श्रमिक युवा वर्गलाई पुँजिबजारमा सहज प्रवेशको व्यवस्था गरिनु पर्ने ।
(५) पूँजि वजारलाई हेरिने र बुझिने दृष्टिकोणमा व्यापकता ल्याई, पूँजि वजार मार्फत समग्र राष्ट्रलाई औद्योगिककरण गरि समुन्नत राष्ट्र निर्माण गर्न प्राथमिक सेयर निष्काशन गरि समिश्रित वित्तिय व्यवस्था अनुसार सरकारको लगानि र अन्य उद्योगी व्यवसायी सँग छरिएर रहेका यथासम्भव पुँजि संकलन गर्ने माध्यमको रूपमा पुँजिबजारको माध्यम बाट स्वदेशी लगानिमै उत्पादन–मुलक उद्योगधन्दा,कलकारखाना र जलविधुत कम्पनीहरू स्थापना गरि विदेशी ऋण लिनुपर्ने हालको वाध्यतालाई निरुत्साहित गर्दै मजदुर ,कर्मचारी तथा सर्वसाधारणलाई उक्त कम्पनीहरूमा हिस्सेदार बनाई सो कम्पनी प्रति अपनत्व र प्रतिफल पाउने सुनिश्चितता संगै यस क्षेत्र मार्फत देश विकासमा आम नागरिकहरूको सहभागिताको सुनिश्चितता गरियोस ।
(६) सबै वर्गका लगानीकर्ताहरुको सहभागिता बढाउन उपलब्ध भएसम्म सबै आवेदकहरुले १० कित्ता शेयर पाउने समावेशी वितरण प्रणाली र आश्वा व्यवस्था २०७३ सालदेखि लागू भएपश्चात काठमाडौं बाहिर सहित देशैभर साना तथा आम लगानीकर्ताहरूको सहभागिता बढ्दै गइरहेकोमा पूँजीबजारमा विद्यार्थी, गृहिणी सहित स–साना पूँजी भएका वर्ग समेतको सहभागिता बढाउने उद्देश्यले बोर्डले सार्वजनिक निष्काशनमा न्यूनतम १० कित्तासम्म आवेदन दिन पाउने व्यवस्था गरेको विधमान व्यवस्थाले पुंजीबजारको विकास र विस्तारमा अभूतपूर्व सफलता प्राप्त भई ३७ लाख ५० हजार भन्दा माथि नागरिकहरूले पुँजीबजारमा प्रत्यक्ष सहभागिता जनाई रहेको सन्दर्भमा उक्त न्युनतम १० कित्ता पाउने सार्वजनिक निष्कासन प्रणालिलाई नै निरन्तरता दिईयोस ।
(७) पुँजिवजारको विकास र विस्तारका लागि लगानिकर्ताहरूका संघ– संगठनहरू संग सरकारले गरेको ५८ बुँदे सहमतिमा उल्लेख भएका बुँदाहरू मध्ये कार्यान्वयनमा आउन बाँकि बुँदाहरू तत्काल कार्यान्वयन गरिनुपर्ने ।